بررسی اثر زنجبیل در کنترل تهوع و استفراغ حاد ناشی از شیمی درمانی

چکیده مقدمه: تهوع و استفراغ فاز حاد، یکی از شایع ترین عوارض در طی 24 ساعت اول پس از شیمی درمانی در بیماران مبتلا به سرطان است. این مطالعه با هدف تاثیر زنجبیل بر تهوع و استفراغ حاد ناشی از شیمی درمانی انجام گرفته است. روش بررسی: این کارآزمایی بالینی تصادفی سازی شده، شاهددار، سه گروهی و سه سوکور از اردیبهشت تا آذر سال 1392 در مرکز تحقیقات سرطان پستان جهاد دانشگاهی دانشگاه علوم پزشکی تهران بر روی 43 بیمار مبتلا به سرطان پستان که تحت شیمی درمانی یک روزه بوده و از تهوع ناشی از آن رنج می بردند انجام شد. پس از کسب رضایت نامه، نمونه ها به صورت تصادفی در دو گروه کنترل و مداخله قرار گرفتند. گروه مداخله کپسول-های 500 میلی گرمی زنجبیل را علاوه بر رژیم ضد تهوع روتین که شامل آمپول دگزامتازون و متوکلوپرامید و کپسول اپرپیتانت بود، یک ساعت قبل از شیمی درمانی تا پنج روز پس از آن، دو بار در روز به فاصله هر دوازده ساعت مصرف کردند و گروه کنترل فقط رژیم روتین را دریافت نمودند. برای سنجش اثر کپسول ها از یک پرسشنامه سه قسمتی شامل مقیاس دیداری استفاده شد و در نهایت تجزیه و تحلیل با توجه به ریزش افراد، با استفاده از آمار استنباطی مدل لگ خطی با تابع پواسون و تی زوجی بر روی داده های 30 نفر از بیماران انجام گرفت. یافته ها: میانگین ± انحراف معیار سن نمونه ها در هر دو گروه مداخله و کنترل 7.43±40.33 سال بود. یافته ها حاکی از آن است که زنجبیل بر روی شدت تهوع تاثیری ندارد (p=0.238) در حالی که بر روی کاهش تعداد موارد تهوع (p=0.013) و تعداد موارد استفراغ (p=0.896) موثر است. نتیجه گیری: نتایج حاصل از مطالعه نشان می دهد که مصرف یک گرم زنجبیل در پنج روز اول شیمی درمانی بر روی شدت تهوع تاثیری ندارد در صورتی که باعث کاهش تعداد موارد تهوع و تعداد موارد استفراغ در فاز حاد می شود.